🧪 Ameliyathane Partikül: Ölçüm, Standartlar ve Teknik Detaylar

Ameliyathaneler, hastane ortamlarının en hassas ve steril olması gereken alanlarıdır. Burada havadaki en ufak bir partikül, enfeksiyon riskine neden olabilir. Peki ameliyathane partikül ölçümü neden bu kadar önemli? Hangi cihazlarla yapılır? Sağlık Bakanlığı bu konuda ne gibi standartlar belirlemiştir?

Gelin tüm bu soruları açıklayalım, tablolarla sadeleştirelim ve teknik şartnamelerle örneklendirelim.

🌬️ Ameliyathanede Partikül Nedir?

Partikül, havada asılı duran toz, mikroorganizma, lif, tüy gibi gözle görünmeyen maddelerdir. Cerrahi işlemlerin yapıldığı alanlarda partikül miktarı ne kadar az olursa, enfeksiyon riski o kadar düşer.

Özellikle açık yaraya maruz kalan hastalarda bu partiküller, postoperatif enfeksiyon riskini artırabilir. Bu yüzden partikül ölçümü, ameliyathane standardizasyonunun olmazsa olmazlarındandır.

📏 Partikül Ölçüm Standartları

Sağlık Bakanlığı ve ISO normlarına göre belirlenmiş partikül ölçüm kriterleri aşağıdaki gibidir:

🔹 Bu standartlar genellikle laminar flow sistemli ameliyathanelerde uygulanır.

🛠️ Partikül Ölçümü Nasıl Yapılır?

Partikül ölçüm cihazları, havadaki partikül miktarını µm (mikron) cinsinden algılar. En çok kullanılan cihazlar şunlardır:

• Lazer Partikül Sayaçları

• Portatif Hava Kalite Ölçüm Cihazları

• HEPA filtre test cihazları

📌 Ölçümler genellikle ameliyat öncesi ve sonrası, havalandırma sistemi değiştirildiğinde ya da 6 ayda bir rutin olarak yapılır.

📄 Teknik Şartname Örneği

Ameliyathane Partikül Ölçüm Teknik Şartnamesi (Örnek):

• Cihaz 0.3 µm, 0.5 µm ve 5.0 µm partikülleri tespit etmelidir.

• En az 6 kanal ölçüm kapasitesine sahip olmalıdır.

• Lazer sensör teknolojisi kullanmalıdır.

• USB veya Bluetooth veri aktarımı olmalıdır.

• Minimum 1.0 CFM (Küp feet/dakika) hava örnekleme hızına sahip olmalıdır.

📎 Bu şartnameye uygun cihazlarla yapılan ölçümler, resmi raporlanarak Sağlık Bakanlığı’nın sterilizasyon protokolüne dahil edilir.

❓ Sık Sorulan Sorular

1. Ameliyathanede partikül neden önemlidir?

Partiküller enfeksiyon riskini artırır. Bu yüzden minimum düzeyde tutulması hayati önem taşır.

2. Ölçüm sıklığı ne olmalı?

En az 6 ayda bir veya ameliyathanede büyük tadilat/yenileme sonrası yapılmalıdır.

3. Hangi cihazlarla ölçülür?

Lazer partikül sayaçları ve HEPA filtre test cihazları yaygındır.

4. Hangi standartlara göre değerlendirilir?

ISO 14644-1, TS EN ISO 14644 ve Sağlık Bakanlığı ameliyathane yönetmeliklerine göre.

📚 Kaynaklar

1. Sağlık Bakanlığı – “Steril Alanlarda Hava Kalitesi Rehberi”

2. TS EN ISO 14644-1: Temiz Odalar ve Kontrollü Ortamlar

3. MEGEP – Ameliyathane Hizmetleri Modülleri

4. TSE – Teknik Şartname Örnekleri

5. CDC (Centers for Disease Control and Prevention) – “Environmental Infection Control in Health-Care Facilities”