🧠 Ester Yapılı Lokal Anestezikler Nedir?
Ester yapılı lokal anestezikler, sinir iletimini geçici olarak durdurarak ağrı hissini ortadan kaldıran ilaçlardır. Bu ilaçlar kimyasal olarak ester bağları içerir ve plazma psödokolinesteraz enzimleri tarafından hızla parçalanırlar. Genellikle kısa etkili olmalarıyla bilinirler.
Bu ilaç grubu, özellikle diş hekimliği, küçük cerrahi girişimler, dermatolojik işlemler ve doğum öncesi lokal anestezilerde yaygın biçimde kullanılır.
💉 Ester Yapılı Lokal Anesteziklerin Genel Özellikleri
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Kimyasal yapı | Ester bağı içerir (COO grubu) |
| Metabolizma | Plazma kolinesteraz enzimi ile |
| Etkisi | Genellikle kısa süreli |
| Alerjik reaksiyon riski | Amidlere göre daha yüksek |
| Kullanım alanı | Yüzeyel ve infiltrasyon anestezisi |
| Toksisite | Yüksek dozda sistemik toksisite riski taşır |
🧪 Ester Yapılı Lokal Anestezik İlaçlar Nelerdir?
Aşağıdaki tablo en sık kullanılan ester yapılı lokal anestezikleri ve temel özelliklerini gösterir:
| İlaç Adı | Etki Başlama Süresi | Etki Süresi | Kullanım Alanı |
|---|---|---|---|
| Prokain (Novokain) | 2–5 dk | 30–60 dk | Diş, küçük cerrahi |
| Tetrakain | 5–10 dk | 2–3 saat | Spinal, topikal |
| Benzokain | Hızlı | Kısa | Deri, mukozal yüzeyler |
| Klorprokain | Çok hızlı | 30 dk | Doğum analjezisi |
| Kokain | 1–2 dk | 1 saat | Nazal ve göz cerrahisi |
❓ Sık Sorulan Sorular (FAQ)
1. Ester yapılı lokal anestezik nedir?
Ester yapılı lokal anestezikler, sinir hücreleri arasındaki elektriksel iletişimi durdurarak ağrı hissinin geçici olarak ortadan kalkmasını sağlayan ilaçlardır.
2. Amid yapılı anesteziklerden farkı nedir?
Esterler plazma kolinesteraz tarafından hızla yıkılırken, amid yapılılar karaciğerde metabolize olur. Bu nedenle esterlerin etkisi daha kısadır.
3. Alerji riski neden yüksektir?
Çünkü ester yapılı ilaçların yıkım ürünlerinden biri olan para-aminobenzoik asit (PABA) alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
4. En çok hangi alanlarda kullanılır?
Diş hekimliği, cilt işlemleri, spinal anestezi ve yüzeyel uygulamalarda tercih edilir.
5. Ester yapılı lokal anesteziklerin dezavantajı nedir?
Kısa etkili olmaları ve alerjik reaksiyon riskinin yüksek olmasıdır. Bu yüzden uzun süren operasyonlarda amid yapılı ilaçlar daha çok tercih edilir.
📚 Konu Anlatımı Özeti
-
Ester yapılı lokal anestezikler hızlı başlar ama kısa sürer.
-
Plazma kolinesteraz enzimi ile metabolize olurlar.
-
Toksisite riskine karşı dikkatli doz ayarı yapılmalıdır.
-
Prokain en bilinen ester türevlerinden biridir.
🧩 Mini Deneme Sorusu (Deneme Sınavı Örneği)
Soru: Aşağıdaki lokal anesteziklerden hangisi ester yapılıdır?
A) Lidokain
B) Bupivakain
C) Prokain
D) Mepivakain
✅ Cevap: C) Prokain
🩺 Tıbbi Uyarı
Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir ilaç ya da tıbbi uygulama öncesinde mutlaka uzman bir hekim veya anestezi teknisyeni görüşü alınmalıdır.
💬 Yorumlar
💭 “Prokain hakkında çok net bilgi verilmiş, sınavda işe yarayacak!”
💭 “Ester ve amid farkını sonunda anladım, teşekkürler!”
📚 Kaynaklar
-
Miller RD. Anesthesia: The Basics and Clinical Practice, 9th Edition.
-
Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği Yayınları.
-
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK).
⚠️ Tıbbi Sorumluluk Reddi Beyanı
Bu içerik yalnızca eğitim ve bilgilendirme amacı taşır. Tanı, tedavi veya ilaç kullanımı için profesyonel sağlık hizmeti alınmalıdır.