Ameliyathaneler, dışarıdan bakıldığında sadece doktorların çalıştığı bir yer gibi görünebilir. Ama işin aslı öyle değil!...
Ameliyathane Havalandırma: Sağlığın Sessiz Koruyucusu
Hastanelerdeki en kritik alanlardan biri olan ameliyathaneler, yalnızca ameliyat ekipmanlarıyla değil, aynı zamanda görünmeyen bir kahramanla da güvenli hale gelir: ameliyathane havalandırma sistemi.
Bu sistem, mikroorganizma yükünü azaltır, enfeksiyon riskini düşürür ve ameliyathane içinde ideal sıcaklık, nem ve hava akışını sağlar. Peki bu sistem nasıl olmalı, ne gibi özellikler taşımalı ve yönetmeliklerde ne gibi standartlara tabidir? Gel birlikte bakalım.
Ameliyathane Havalandırma Sistemi Nedir?
Ameliyathane havalandırma sistemi, cerrahi müdahaleler sırasında ortam havasının temiz, steril ve kontrollü kalmasını sağlayan özel bir iklimlendirme sistemidir. Temel amacı, enfeksiyon riskini azaltmak ve konforlu bir çalışma ortamı sunmaktır.
Havalandırma Sisteminin Özellikleri
Özellik | Açıklama |
---|---|
Hava değişim sayısı | Minimum 20 kez/saat olmalıdır |
Basınç farkı | Pozitif basınç sağlanmalıdır (ameliyathane > koridor) |
Filtrasyon | HEPA filtre kullanılmalıdır (≥ %99.97 verimlilik) |
Hava akış yönü | Yukarıdan aşağıya (laminer akış) |
Sıcaklık | 20–24 °C arasında olmalı |
Nem oranı | %30–60 aralığında tutulmalı |
Yönetmeliklere Göre Ameliyathane Havalandırma
T.C. Sağlık Bakanlığı ve TS EN ISO 14644 standardı doğrultusunda:
Her ameliyathanede ayrı ayrı havalandırma yapılmalı,
Laminer akış sistemi tercih edilmeli,
Geri dönüş havası kullanılmamalı,
Klima sistemi kesintisiz çalışmalı,
Yıllık bakım ve filtre değişimi yapılmalı.
Sık Sorulan Sorular
1. Ameliyathanede neden pozitif basınç uygulanır?
Pozitif basınç, dış ortamdan içeriye kirli havanın girişini engelleyerek steriliteyi korur.
2. HEPA filtre şart mı?
Evet. Ameliyathanelerde minimum H13 sınıfı HEPA filtre kullanımı zorunludur.
3. Hangi sıcaklık ve nem aralığı idealdir?
Ortam sıcaklığı 20–24 °C, nem oranı ise %30–60 aralığında tutulmalıdır. Aşırı sıcak ya da soğuk ortam, hem hastaya hem sağlık personeline zarar verebilir.
4. Ameliyathane havalandırması nasıl kontrol edilir?
Basınç, sıcaklık ve hava değişim sayısı dijital ekranlarla sürekli izlenmeli ve kayıt altına alınmalıdır. Ayrıca düzenli bakım yapılmalıdır.
5. Ameliyathanede hava akımı nasıl yönlendirilir?
Genellikle tavandan zemine doğru laminer (düz) hava akımı tercih edilir. Bu yöntem, partikül ve mikroorganizma dağılımını minimize eder.
Kaynakça
T.C. Sağlık Bakanlığı – Sağlık Tesisleri Teknik Şartnameleri
TS EN ISO 14644 – Temiz Odalar Standardı
CDC (Centers for Disease Control and Prevention) Guidelines for Environmental Infection Control in Health-Care Facilities
ASHRAE HVAC Guidelines for Operating Rooms
Sağlık Bilimleri Üniversitesi – Ameliyathane Teknisyenliği Ders Notları